سوخت بیشتر
اتومبیلها منبع فسیلی دارند و هنگام احتراق به مقدار زیادی هوا را آلوده می
کنند . برای کاهش آلاینده های ناشی از احتراق موتورها بهتر است گاز مایع را
جایگزین سوختهای فسیلی کرد
و یا اینکه سیستم سوخت
رسانی تصحیح شود که در این راستا از بهبود کیفیت کاربراتورها گرفته و تا
این اواخر استفاده از تکنولوژی سیستم سوخت رسانی الکترونیکی (EFI)
، حرکت هایی بسیار
مهم انجام شده است .
که در این راستا بعضی از کشورهای صنعتی از جمله ژاپن و امریکا پیشتازان این
طرحها
بوده و به نتایج مطلوبی هم رسیده اند .
برآوردی که روی 20 هزار تاکسی
و کرایه تبدیل شده به گاز مایع در رابطه با آلودگی محیط زیست هوای تهران
صورت گرفته به شرح زیر است :
منو اکسید کربن
CO
80%معادل 100 تن در روز کاهش دارد
اکسیدهای ازت
NOX
40%معادل 5/2 تن در روز کاهش دارد
هیدروکربن های نسوخته
HC
40%معادل 4 تن در روز کاهش دارد
ذرات دوده و سرب 100%معادل – کاهش دارد
بررسی هر یک از این آلاینده ها از نظر منابع ، غلظت و تاثیرات :
کربن منوکسید
:کربن
منوکسید (CO)
یکی از فراوانترین و گسترده ترین آلوده کننده ها است که اتمسفر پایین یافت
میشود کربن منوکسید گازی است که در تمام دماهای بالاتر از نقطة جوشش (C
192 ـ ) بی رنگ ، بی بو و بی مزه است . چگالی آن 5/96 درصد هوا است و به
طور قابل ملاحظه ای غیر قابل حل درآب می باشد . این گاز قابل اشتعال است و
با شعلة آبی می سوزد .
اهمیت
CO
ناشی
از فعالیت های انسان ( منابع مصنوعی ):علیرغم
سهم کوچک این منابع در مقام مقاسیه با انتشار جهانی CO
(4/9 درصد از کل ) ، تأثیر منابع مصنوعی نیز نباید نادیده گرفته شود .
اطلاعات قبلی ، نمی توانند توجیه کننده این واقعیت مهم باشند که منابع
طبیعی CO
در سراسر جهان پخش شده اند ، در حالی که منابع مصنوعی در مناطق بسیار کوچکی
متمرکز شده اند . برای مثال ، 95 تا 98 درصد از CO
اتمسفری در یک منطقه شهری ناشی از فعالیت های انسانی حاصل می شود . این
مقادیر CO
به طور معمول 50 تا 100 برابر از مقادیر مشخص جهانی (1/0 تا 5/0 ppm
) بالاتر است . اثر منابع مصنوعی درمشکلات آلودگی هوا ، به طور مقدماتی
محصول دو خاصیت ، موقعیت و سرعت بالای انتشار هستند . بنابراین باقیمانده
بحث آلودگی CO
دراین فصل روی منابع مصنوعی متمرکز خواهد بود .
غلظت و توزیع
CO
:از آنجا که
اتومبیل به تنهایی تولید کنندة بزرگترین منبع آلودگی CO
میباشد (6/65 درصد)، مناطق پرجمعیت شهری غلظت بالایی از CO
را نشان میدهند . در چنین مناطقی غلظت CO بستگی به وضعیت
فعالیتهای روزانه جمعیت دارد . غلظت روزانه CO
بستگی کامل به میزان ترافیک دارد .
چهارنظریه جهت کنترل آلودگی
حاصل از اتومبیل ها مدنظر است .
1ـ اصلاح موتورهای احتراقی
داخلی در جهت تقلیل مقدار تولید آلودگیها در حین احتراق سوخت .
2ـ پیشرفت راکتورهای سیستم
اگزوزی که فرآیند سوخت را کامل نموده و آلودگیها را به موادی قابل قبول تر
نماید .
3ـ ابداع و توسعه سوخت های
مناسب تر که آلودگیهای کمتری را هنگام سوختن تولید نمایند .
4ـ اختراع امکانات و منابع
تولید نیرویی که جهت جایگزینی موتورهای احتراق داخلی آلودگی کمتری ایجاد
نماید . ( نظیر موتورهای گاز سوز )
اصلاح کاربراتور ، مانع می
شود تا مخلوط هوا و سوخت که میزان سوخت آن بالا باشد به وجود می آید .
همانطور که در شکل 93 نشان داده شده ، مخلوطی که مقدار سوخت آن زیاد باشد
به هنگام سوختن مقدار فراوانی CO
و HC
تولید می کند .
اکسیدهای نیتروژن :هشت
نوع متفاوت اکسید ازت شناخته شده اند . ولی معمولاً فقط سه نوع آنها
دراتمسفر یافت می شوند .
این سه نوع عبارت از :
نیتروس اکسید (N2O)
نیتریک اکسید(NO)
نیتروژن دی اکسید (NO2) است .
نیتروس اکسید ، گازی ،
بیرنگ ، غیر قابل اشتعال و غیر سمی بامزه و بوی نسبتاً خوب است .
نیتریک اکسید نیز ، بیرنگ و
غیر قابل اشتعال ولی بی بو و سمی است .
نیتروژن دی اکسید ، گازی است
بارنگ قرمز ـ قهوه ای غیر قابل اشتعال و بی بوی شدیداً خفقان زا مشخص می
شود .
اکسیدهای سولفور:سولفور
اکسیدی که به بیشترین مقدار دراتمسفر انتشار می یابد سولفور دی اکسید
SO2
می باشد . معمولاً مقدار کمی از سولفور تری اکسید SO3
همراه سولور دی اکسید است . ولی مقادیری بیشتر از حدود 1تا 2 درصد SO2
نمی باشد . مجموعة این دو نوع اکسیدبا Sox
نشان داده می شود . سولفور دی اکسید گازی بی رنگ و غیر قابل اشتعال ، با
نقطه ذوب و جوش به ترتیب c
5/75 ـ وc
0/10 ـ است . در غلظت های نزدیک به ppm
بوی زننده و سوزش آوری دارد . سولفور تری اکسید گازی فوق العاده فعال و بی
رنگ و به اسانی به صورت مایع متراکم می گردد (b.p =44/8c)
. تحت شرایط معمولی هیچ SO3
در اتمسفر یافت نمی شود . چون که سریعاً با رطوبت واکنش می دهد و سولفوریک
اسید به وجود می آورد.(H2SO4)
.
تأثیرات
Sox
بر روی انسان ها :اغلب
تأثیرات SO2
بر روی سلامتی انسان به ناراحتی های مستقیم تنفسی مربوط می شوند . در شکل
94 برخی تأثیرات ازغلظت های SO2
داده شده است . سطوح
SO2 لازم برای تولید
عکس العمل های قابل مشاهده در انسانها خیلی بیشتر از سطوحی است که باعث
صدمه به گیاهان می شود . غلظت پایینتر از ppm
25تأثیر شدید و آزار دهندة Sox
عمدتاً به سطح فوقانی تنفسی و چشم ها محدود می شود . تأثیرات تنفسی به سطح
فوقانی از قابلیت انحلال SO2
در آب است .
ذرات معلق :آلوده
کننده های هوا که در فصول گذشته مورد بحث قرارگرفتند ، همگی گاز بودند .
نباید تصور کرد که تمامی ذرات آلوده کنندة هوا در حالت گازی هستند . به طور
کلی به ذرات جامد کوچک و قطرات مایع ، ذرات معلق میگویند که در حال حاضر
به شدت در آلودگیها و مسائل و مشکلات مربوط به آن سهیم می باشند . آب خالص
به صورت قطره ای ، تنها مایعی است که از این طبقه بندی مجزاست.
|